Krótka piłka 8 2007-03-27
12:11:00

Praca z młodzieżą w Ajaksie Amsterdam!!!
De Toekomst czyli po prostu "Przyszłość". Tak właśnie nazywa się najlepsza na świecie szkółka piłkarska Ajaxu Amsterdam. Nazwa ta została wprowadzona wraz z przeniesieniem się pierwszej drużyny na nowoczesny stadion - Amsterdam Arena, wcześniej przez prawie 100 lat szkółka nosiła nazwę - "Voorland" - "Przylądek". To właśnie pod skrzydłami tego ośrodka, przez większość czasu istnienia klubu szkoliły się piłkarskie talenty, które w dorosłej karierze sportowej stawały się gwiazdami światowego formatu. Nic dziwnego, że dla niektórych przenoszenie się na nowe obiekty było jak zamach na tradycję klubu. Pomysł wybudowania nowoczesnej szkółki piłkarskiej pojawił się wraz z planami budowy nowego stadionu już w 1990 roku. Ajax, to klub który nigdy nie słynął z przeprowadzanych na szeroką skalę, spektakularnych transferów. Podstawy osiąganych sukcesów przez zespół to świetna organizacja, poszanowanie dla klubowej tradycji i przede wszystkim wzorowa praca z młodzieżą. Żaden inny klub na świecie nie wychował tylu świetnych zawodników. Dlatego ówczesny zarząd oraz działacze klubowi jednomyślnie stwierdzili, iż nie można rozdzielać drużyny seniorskiej od klubowych korzeni, jakimi z pewnością są zespoły juniorskie oraz - określana mianem "Fabryki Talentów" - szkółka piłkarska amsterdamskiego klubu. Niestety lokalizacja stadionu "Amsterdam Arena", uniemożliwiła powstanie tuż obok ośrodka treningowego. Zdecydowano się na zbudowanie go od podstaw w możliwie najmniejszej odległości od głównego obiektu klubowego. W ten sposób starano się zachować jednolitość klubu.

By dojść z Areny do "de Toekomst" trzeba przejść około kilometr prowadzącą do niego szeroką aleją. Sam ośrodek zajmuje obszar około 9 ha. Znajduje się tam sześć boisk trawiastych, na których zasiano specjalny rodzaj trawy, wyjątkowo odporny na intensywną eksploatację. Na każdym z boisk zainstalowane jest sztuczne oświetlenie oraz system nawadniania. Trzy płyty przeznaczone są do treningów, trzy pozostałe do rozgrywania meczów. Oczywiście, jest to wyłącznie czysto teoretyczny podział. Na terenie ośrodka znajduje się również jedno boisko z nawierzchnią syntetyczną.

Nieopodal boisk rozpościera się przepiękny kameralny stadionik z zaprojektowaną przez Rennee van Zuuka trybuną z efektownym łukowatym dachem. To właśnie tutaj swoje mecze rozgrywają zespoły młodzieżowe oraz rezerwy Ajaxu. Spotkania na trybunach tego obiektu może jednocześnie obejrzeć 3500 fanów, z czego 1200 na zadaszonych miejscach siedzących.
Obok stadionu znajduje się jeszcze nowoczesny piętrowy pawilon. Na olbrzymiej powierzchni 4000m2 rozmieszczono między innymi szatnie - każda nosi imię jakiegoś sławnego zawodnika Ajaxu. Jest ich w sumie czternaście. Prócz nich na parterze znajdują się jeszcze sala treningowa, siłownia oraz gabinety odnowy biologicznej z niewielkim basenem. Na piętrze natomiast położone są pomieszczenia biurowe oraz Kantyna. Tak właśnie oficjalnie nazywa się wielka sala z restauracją, mogącą pomieścić nawet kilkaset osób. Odbywają się w niej spotkania członków klubu. Tu każdy może coś zjeść, poczekać na trening lub po prostu odpocząć i przy okazji przypomnieć sobię atmosferę z "De Meer". Na ścianie znajduje się piękny witraż o tematyce piłkarskiej, przeniesiony ze starego stadionu. Na zewnątrz budynku jest jeszcze jeden element dobrze znany każdemu kibicowi - czerwony neon "Ajax". Kiedyś wisiał na głównej trybunie "De Meer" - Wszystko jest naszą własnością - mówi z dumą menedżer klubu, David Endt - Budowa ośrodka kosztowała 5 milionów guldenów. Przeznaczona została na ten cel część środków za transfer Dennisa Bergkampa do Interu Mediolan.

Aktualnie w szkółce piłkarskiej Ajaxu trenuje ponad 160 młodych piłkarzy nie tylko z Holandii, ale również z innych krajów europejskich oraz afrykańskich, w których Ajax prowadzi zakrojony na dość szeroką skalę scouting. Zawodnicy w przedziale wiekowym od 8 do 18 lat, przydzieleni są do poszczególnych zespołów od Ajax "E" - tam trenują najmłodsi, do Ajax "A" - najstarsi. Każdy z tych zespołów dzieli się jeszcze na dwie grupy - pierwszą i drugą (np. Ajax "C1" i "C2"), co jest odpowiednikiem pierwszej (Ajax "A1" i drugiej (Ajax "A2") drużyny w seniorach. Na "de Toekomst" istnieje również grupa zawodników którzy liczą sobie mniej niż 8 lat - czyli zespół Ajax "F". Trenuje ona raz na tydzień, jednakże nie rozgrywa żadnych meczów. Możliwe jednak, iż w niedalekiej przyszłości ulegnie to zmianie, ponieważ w planach zarządu jest uformowanie grupy Ajax "F2", dzięki czemu będzie można dopuścić do rozgrywek pomiędzy sobą również i tą grupę juniorów. Program wyszkolenia młodzieży kierowany jest przez Hansa Westerhofa i Keesa Zwamborna, dyrektora Sekcji Młodzieżowej w Ajaxie. Obaj panowie odpowiedzialni są, by zajęcia na "de Toekomst" prowadzone były według zasady TIPS (Technique, Inteligence, Personalisty, Speer - czyli Technika, Inteligencja, Osobowość, Szybkość), oraz aby wprowadzane w życie były te same założenia techniczne co w pierwszym zespole. Chodzi o to, by młodzi adepci sztuki piłkarskiej wyrośli na bardzo dobrych, szybkich zawodników, o nieprzeciętnych umiejętnościach, rozumiejących grę i posiadających niezłomny charakter, oraz przede wszystkim by potrafili wykorzystać swe umiejętności w rozgrywkach na różnych szczeblach.

Każda z drużyn młodzieżowych posiada dwóch trenerów. Sztab techniczny składa się łączie z 26 osób, 11 trenerów, 10 wolontariuszy, którzy opiekują się zawodnikami oraz 5 osób sztabu medycznego. Dodatkowo 5 wolontariuszy pomaga 12 nauczycielom, odpowiedzialnym za edukację młodych zawodników. Jest to bardzo istotna część programu. Nauka przede wszystkim, potem sport. Owych 5 wolontariuszy pomaga również przy innych aspektach, niezwiązanych ze sportem i edukacją. Dzięki temu systemowi proces szkoleniowy w Ajaxie jest bardzo charakterystyczny i rozpoznawalny na całym świecie. W czterech najstarszych grupach szkoleniowcy zamieniają się nawzajem rolami. Trener jednego rocznika jest następnie asystentem na zajęciach kolegi, który wcześniej pomagał jemu w takiej samej roli. Dzięki temu nie tylko uczą zawodników, ale również sami zdobywają więcej doświadczeń. Przy pozostałych młodszych kategoriach wiekowych obowiązuje nieco inny system. Dwójka, trener plus asystent, prowadzi po dwie drużyny jednocześnie. W szkółce zatrudnionych jest jeszcze dwóch trenerów nie związanych z konkretnym zespołem. Jeden odpowiada za szkolenie bramkarzy. Drugi prowadzi ćwiczenia koordynacji ruchów i zajęcia indywidualne z zawodnikami. W przypadku Ajaxu często nadużywane jest pojęcie - wychowanek. W rzeczywistości niewielu zawodników tak naprawdę zaczynało karierę w tym klubie. Marco van Basten, Dennis Bergkamp czy bracia Frank i Rondla De Boer są tego najlepszym przykładem. Choć identyfikowani od lat z Ajaxem, uczyli się podstaw gry w piłkę w mało znanych, amatorskich klubach. Wysłannicy z Amsterdamu dostatecznie wcześnie dostrzegli ich talenty i chłopcy szybko trafili do słynnej szkółki. Od lat trenerzy zwracają uwagę na te same cechy. Nie interesuje ich czy chłopiec jest wysoki i silny. Siła i masa ciała przychodzą z wiekiem. Liczą się przede wszystkim: technika, szybkość i inteligencja w grze! Jeśli odpowiednio wybierze się zawodników, później pozostaje już tylko? długi i żmudny proces szkolenia. Ale także wychowywania młodych piłkarzy. Chłopcy przechodzą przecież trudny okres dojrzewania. Dlatego, gdy osiągną wiek 16-17 lat, trafiają pod rękę Dicka de Groote. To najstarszy i najbardziej doświadczony trener. On wie najlepiej, jak przywoływać do porządku nastolatków zaczynających więcej myśleć o podrywaniu panienek, niż o szkole czy futbolu. Ciekawostką jest również fakt, że w ośrodku młodzi zawodnicy nie mogą mieć włączonych telefonów komórkowych, nosić kolczyków i czapek bejzbolowych... Najstarszą grupą opiekuje się John van't Ship. On z kolei w gronie trenerów może się poszczycić największymi osiągnięciami jako piłkarz. Aż 41 razy grał w reprezentacji Holandii. Z pewnością jest autorytetem dla zawodników kończących wiek juniora i walczących o miejsce w kadrze seniorów. I o to właśnie chodzi!

Raz w roku w ośrodku odbywa się tzw. "Tydzień Talentów", w którym obserwowanych jest około 1400 młodych zawodników. Wśród nich fachowcy z Ajaxu wyszukują potencjalnych piłkarzy, mogących przystąpić do programu szkoleniowego na "de Toekomst".

Oprócz właściwej selekcji metod szkoleniowych i doboru odpowiednich trenerów, jest jeszcze cos na co w Ajaxie zwraca się szczególną uwagę. To przywiązanie do tradycji i barw klubowych. Zawodnicy wychodzą na trening jednolicie ubrani w klubowe stroje. Na wszystkich częściach garderoby znajduje się emblemat Ajaxu. Tak samo jak i na każdym przyrządzie w siłowni. - Po to, żeby piłkarze nawet na chwilę nie zapomnieli, jaki klub reprezentują - mówi Endt. Nazwiska chłopców ze wszystkich drużyn umieszcza się w klubowym informatorze, wydawanym przed każdym sezonem. Niby drobiazg, a może stanowić powód do dumy dla ośmio- czy dwunastolatka. Gdy Ajax miał jeszcze swoją siedzibę w dzielnicy Niemen, stadion "De Meer" otoczony był ze wszystkich stron boiskami treningowymi. Wtedy młodzi zawodnicy marzyli, by "zagrać pomiędzy czterema masztami oświetleniowymi". Teraz marzą, by wystąpić pod rozsuwanym dachem Areny, który stał się nowym symbolem. Z głównego boiska ośrodka "de Toekomst" jest dobrze widoczny, szczególnie wieczorem, gdy wielka kopuła srebrzy się w promieniach zachodzącego słońca. Arena niby leży tak blisko, a jednak dla większości za daleko. Trafiają tam tylko najzdolniejsi i najwytrwalśi.

___ na podstawie artykułu z "New York Times"